Sociale media verbieden voor jongeren?
Censuur is het van overheidswege bemoeien met de inhoud van publicaties en uitzendingen. Een sociaal mediaplatform zoals Twitter is weliswaar erg groot en ontzettend invloedrijk door het bereik, het blijft echter een private onderneming met eigen gebruiksvoorwaarden. In dit geval mag Twitter haar eigen regels maken en mag dan ook ingrijpen wanneer de gebruikersregels niet nagekomen worden. Het voorstel van D66 om een minimumleeftijd voor social media in de wet te zetten, vindt psychiater Esther van Fenema ‘fantastisch’. Ze is heel blij dat er eindelijk stappen worden ondernomen, zegt ze in Dit is de Dag (EO). Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn.
Het is haast ongekend hoeveel beweging er is gekomen op dit gebied in de afgelopen paar jaar. Regels rondom smartphones en sociale media waren er drie jaar geleden nog niet of nauwelijks en het was ondenkbaar dat het snel zou gebeuren. Dan zullen algoritmische sociale media, net zoals roken en alcohol, dingen zijn waaraan vooral volwassenen nog verslaafd zullen zijn.
Conversiestijging door tv-reclame blijkt uit verschillende klantcases van Ster. Bijvoorbeeld Gladskin, een merk dat huidverzorgingsproducten ontwikkelt voor mensen met huidaandoeningen. Gladskin zette met een relatief klein budget een tv-campagne in rond een uitzending van Dokters van Morgen. De spot draaide twee weken primetime op NPO 1 en leidde tot een flinke stijging in websitebezoek én aankopen.
Conclusie: effectiviteit tv-advertenties in het digitale tijdperk
In de praktijk blijkt het echter eenvoudig om deze leeftijdsgrens te omzeilen door een ander geboortejaar in te vullen. Hoewel het digitale tijdperk nieuwe uitdagingen met zich meebrengt voor tv-advertenties, blijft adverteren op tv een zeer effectief middel om een groot publiek te bereiken en een emotionele impact te maken. Door de juiste combinatie van doelgroepgegevens, aansprekende tv-advertenties en een optimale integratie met online kanalen, kunnen adverteerders de effectiviteit van tv-advertenties vergroten. Het is belangrijk om sociale media tv advertenties strategisch in te zetten in combinatie met andere advertentiekanalen om het optimale bereik en de optimale impact te bereiken. In het digitale tijdperk, waarin technologie en online platforms de manier waarop we informatie consumeren drastisch hebben veranderd, rijst de vraag of tv-advertenties nog steeds effectief zijn.
Oproep UNICEF Nederland
Omdat andere Europese landen pleiten voor een leeftijdsgrens van vijftien jaar, kiest D66 ook voor deze leeftijd, zegt Kamerlid Van der Werf. “We willen dit graag Europees gaan regelen. Want samen met andere landen kunnen we grote techbedrijven effectief aanpakken.” Afgelopen dinsdag verscheen een open brief waarin 17 experten de Vlaamse regering opriepen om dringend een versnelling hoger te schakelen wat het beleid rond jongeren en smartphones. Ze vragen onder meer een verbod op sociale media voor iedereen onder de 16.
In het geval van alcoholhoudende drank is dat bijvoorbeeld 18 jaar. Het gebruik van social media onder jongeren blijft een hot topic, zeker nu het weer veel wordt besproken in Den Haag. Platformen als Instagram, TikTok en Snapchat zijn immens populair onder Gen Z, maar tegelijkertijd groeit het bewustzijn rondom de impact die deze apps kunnen hebben op mentale gezondheid en zelfbeeld. Naast de richtlijn pleit staatssecretaris Karremans voor meer Europese samenwerking. Er wordt ingezet op de versterking van Europese wetgeving gericht op digitale diensten en dan in het bijzonder gericht op de effectieve implementatie van de Digital Services Act (DSA). Daarnaast pleit hij voor uniforme leeftijdsnormen voor sociale media in heel Europa, zodat naleving en handhaving eenvoudiger en effectiever worden.
Ruim twee derde van de Nederlandse kinderen en jongeren wil een verbod op sociale media
De techbedrijven zelf doen ook te weinig om een gezonde en veilige omgeving te bieden voor kinderen. Soms gebruiken ze verslavende technieken om aan jongeren te verdienen, staat in het voorstel van D66, dat mede is ingediend door NSC, CDA, ChristenUnie en SGP. De motie kreeg vandaag steun van GroenLinks-PvdA, BBB, SP, Partij voor de Dieren, Volt en JA21. Na de zomer van 2025 start het ministerie van Binnenlandse Zaken een publiekscampagne om ouders te helpen bij het eerste smartphonegebruik van hun kind.
Zij zijn bijvoorbeeld bang dat ze volgers verliezen als blijkt dat ze er een commercieel belang bij hebben, staat in het onderzoeksrapport. Dat kan liggen aan de versluierende manier waarop ze melden dat ze worden gesponsord, zegt Heil. Zo hebben de platforms het over ‘gemaakt in betaald partnerschap’. Jongeren lijken vaak niet begrijpen wat daarmee wordt bedoeld, zegt Heil. Als je doelgroep en het soort product of dienst dat je aanbiedt in overweging neemt, kan een geïntegreerde aanpak waarbij zowel tv- als online kanalen worden gebruikt vaak de beste resultaten opleveren. Om de naleving van het vernieuwde Convenant te handhaven, zal de Raad voor Reclame een beroep doen op artificiële intelligentie.
Het doel is namelijk dat jij zo lang mogelijk op het platform blijft, zodat jij advertenties ziet waardoor het platform winst kan maken. Nepnieuws of ook wel ‘fake news’ genoemd is desinformatie verhuld als nieuws, die verspreid wordt via websites, sociale media en de traditionele media. Het doel van fake news is om de publieke opinie te beïnvloeden of het maken van winst. Tevens wordt het in de politieke arena ook als frame gebruikt tegen de journalistiek voor politiek gewin. Tegenwoordig worden feiten soms weggezet als fake news, waardoor de beeldvorming van de maatschappij veranderd kan worden.
- In deze docu wordt ook ontzettend duidelijk hoe de sociale media daadwerkelijk werken en hoe en waarom het kan gebeuren dat je alleen nog maar artikelen voorbij ziet komen die jij interessant vindt.
- Leefstijl & preventie stonden op woensdag 14 december centraal in de Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport van de Tweede Kamer.
- Staatssecretaris Karremans (Jeugd, Preventie, Sport) staat positief tegenover een leeftijdsrichtlijn.
- Tv-advertenties worden vaak gezien als geloofwaardiger dan advertenties op online platforms.
Een concrete tip is beginnen met het instellen van de juiste leeftijd op apps. Als kind van 6 kun je bijvoorbeeld geen account hebben op TikTok. Veel kinderen vullen daarom een hogere leeftijd in op hun sociale media-accounts. Als de juiste leeftijd is ingevuld, hebben veel apps al regelingen die controle uitoefenen op de content.
Waarom een sociale mediaverbod voor jongeren onder 15 een slecht idee is
Wat wordt op dit moment al gereguleerd omtrent social media-targeting gericht op kinderen? Op Europees niveau kennen we de Digital Services Act (DSA), die samen met de Digital Markets Act (DMA) social media-platformen en zoekmachines in de EU reguleert om onder meer een veilige online omgeving te waarborgen. De belangrijkste bepalingen in de DSA richten zich op inhoudsmoderatie en transparantieverplichtingen, bewezen site maar ook op de bescherming van minderjarigen wordt nadruk gelegd.
Nieuws
Dat kondigde vorig jaar aan sociale media voor kinderen te verbieden door ze de toegang te ontzeggen tot een lijst van diensten. Onder meer TikTok, Snapchat, maar ook Reddit mogen dan hun diensten niet meer aanbieden aan kinderen. De meestgehoorde vergelijking bij voorstanders van een socialemediaverbod is die met roken.
Daarnaast proberen veel staten bedrijven aan te spreken op hun juridische verantwoordelijkheid. Er is nog geen datum voor bekend, maar de zaak mocht van de rechter wel doorgaan. Een uitspraak kan nog lang duren, maar is mogelijk desastreus voor sociale media, omdat rechters uitspraak doen op basis van huidige wetgeving. Dat zou kunnen betekenen dat socialemediabedrijven aansprakelijk zouden zijn voor de schade die kinderen oplopen door hun diensten. Moderatieacties, publieke excuses of rectificaties worden steeds gebruikelijker, hoewel ze de digitale impact niet altijd kunnen uitdoven. Boycotcampagnes, verhitte debatten en de sociale druk Ze oefenen een directe invloed uit op het persoonlijke en bedrijfsimago van de mensen die bij deze situaties betrokken zijn.
Dat doet alarmbellen afgaan bij verschillende experten, die waarschuwen voor de gezondheidsrisico’s bij jongeren. De mate waarin alcohol gepromoot mag worden is dan ook een onderwerp van discussie. Vandaag mag alcoholreclame zich niet richten op minderjarigen en geen minderjarigen in beeld brengen.
Snapchat neemt een aantal duidelijke stappen om jongeren te beschermen op hun platform. Daarnaast heeft Snapchat een ‘Teen Council’ opgezet, waarbij jongeren zelf advies geven over platformveiligheid en gebruik. Ook werken zij samen met ministeries en toezichthouders om beleid rondom social media gebruik onder jongeren te verbeteren. De meeste ouders geven aan dat sociale media zowel negatieve als positieve impact heeft op hun kinderen.
Zo is bijvoorbeeld het YouTube kanaal van Lange Frans verwijderd omdat het vol stond met misleidende desinformatie. Het gaat niet direct om een verbod, maar om een norm die gesteld kan worden. Wel wil de Kamer dat het kabinet onderzoekt of er op Europees niveau regels kunnen komen, die ook te handhaven zijn. UNICEF voert jaarlijks meerdere representatieve peilingen uit onder minimaal 1000 jongeren (10-18 jaar). Zo onderzoeken we hoe jongeren denken over uiteenlopende maatschappelijke onderwerpen. Het is uiteraard niet zo makkelijk om algoritmische sociale media te koppelen aan een verhoogd risico op lichamelijke ziektes, zeker op deze relatief korte termijn.
Een prachtig voorbeeld is wat er op dit moment in Amerika gebeurt met betrekking tot de verkiezingen. President Trump is zeer bedreven in feiten wegzetten als fictie. Hij beticht de media dagelijks van het opzettelijk brengen van fake news en verkondigt ook dagelijks via Twitter dat de media niet oprecht is. Hierdoor kan het voorkomen dat mensen niet meer geloven wat de traditionele media publiceert of bespreekt, maar zullen deze mensen op zoek gaan naar de alternatieve waarheid die gebracht is door Trump. Deze alternatieve waarheden zullen ze middels andere kanalen, zoals websites en sociale media kunnen vinden. De media doet op haar beurt verslag van de fake news mededeling van Trump, waardoor er een paradox ontstaat.
